Çok yönlü kariyeri boyunca sinema, medya ve siyaset alanlarında önemli işler başardı.

Sırrı Süreyya Önder'in Yaşamı 

Önder'in babası Ziya Önder 1960’lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) Adıyaman kurucusu ve il başkanıydı.Önder, sekiz yaşında babasını  kaybedince annesi Zeliha ve dört kardeşiyle dedesinin evine taşındı.Ailesine destek olmak için genç yaşta çalışmaya başlayan Önder, fotoğrafçı çıraklığı, Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı’nda mevsimlik işçilik ve lastik tamirciliği gibi işlerde çalıştı.

Adıyaman Lisesi’nden mezun olduktan sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni kazanan Önder, 12 Eylül 1980 darbesi sırasında siyasi faaliyetleri nedeniyle ikinci sınıfta eğitimine ara vermek zorunda kaldı.

Sırrı Süreyya Önder'in Cezaevi Günleri

Sırrı Süreyya Önder, 1978’de Adıyaman Lisesi’nde öğrenciyken Maraş Katliamı’nı protesto ettiği için ilk kez tutuklandı.

12 Eylül darbesi sonrası, 1980 yılında Ankara’da siyasi öğrenci hareketlerine katıldığı için gözaltına alınarak tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mamak, Ulucanlar ve Haymana gibi cezaevlerinde toplam yedi yıl hapis yattı

Sırrı Süreyya Önder'in Sinema Kariyeri

Sırrı Süreyya Önder , Barış Pirhasan’ın senaryo atölyesine katılmasıyla sinema kariyeri başladı.İlk yönetmenlik deneyimini, senaryosunu yazdığı ve Muharrem Gülmez’le birlikte yönettiği Beynelmilel (2006) filmiyle yaşadı. 12 Eylül sonrası sıkıyönetim dönemini trajikomik bir şekilde ele alan film ve 2007 Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü kazandı.Önder, "O… Çocukları" , "F Tipi Film" ve "İtirazım Var" gibi yapımlarda senarist, yönetmen ve oyuncu ," Sis ve Gece" , "Yeraltı " gibi filmlerde oyunculuk yaptı.

Sırrı Süreyya Önder'in Siyasi yaşamı

Sırrı Süreyya Önder, 2011 genel seçimlerinde Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku’nun İstanbul 2. bölge adayı olarak milletvekili seçildi.2013’te Halkların Demokratik Partisi’ne  katıldı ve 2014 yerel seçimlerinde HDP’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı oldu.Fakat seçilemedi.Haziran ve Kasım 2015 genel seçimlerinde Ankara 1. bölgeden HDP milletvekili seçildi. 24. Dönem İstanbul, 25. ve 26. Dönem Ankara milletvekilliği yaptı.2023 genel seçimlerinde DEM Parti’den 28. Dönem İstanbul milletvekili seçildi Sırrı Süreyya Önder halenTBMM Başkanvekili olarak görev yapmaktadır.

Sırrı Süreyya Önder'in ödülleri ve eserleri

Beynelmilel (2007): Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film, Ankara Uluslararası Film Festivali Onat Kutlar En İyi Senaryo Ödülü, Karaçi Uluslararası Film Festivali En İyi Yönetmen.

Kitapları: Beynelmilel 

Senaryolar: "Maraş Katliamı", "Keban Barajı istimlakı", "Berlin Duvarı’nda gecekondu kuran bir Yozgatlı."