Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi pek çok alanda olduğu gibi turizmde de önemli değişimleri ve yeni trendleri gündeme getirmiştir. Hijyen ve güvenliğin ön plana çıktığı pandemi süreci tüketicilerin seyahat ve tatil alışkanlıklarında önemli değişimlere neden olmuştur. İnsanların kalabalık yerlerden uzak durma eğilimi eko turizm, yani doğa turizmine ilgiyi artırmıştır. Konaklama açısından küçük ve butik otelleri tercih edenlerin oranı yükselirken ev turizmi, villa kiralamalar, küçük gruplarla yat turları ve kamp-karavan gibi konaklama üniteleri de yoğun ilgi görmektedir.

Bu gelişmenin bir sonucu olarak son zamanlarda kamp-karavan turizmine artan talepten hareketle bu alandaki mevcut durumun iyi anlaşılması ve önümüzdeki süreçte daha da geliştirilmesi için TÜRSAB, Ulusal Kamp ve Karavan Federasyonu ile Kuantum Araştırma şirketi ortaklığında “360° Kamp / Karavan Araştırması” başlıklı bir araştırma yapılmıştır.

Hedef
“360° Kamp / Karavan Araştırması” kapsamında ülkemizde ve dünyada kamp karavan konusundaki mevcut durum, kişilerin tatil kararları ve tercihlerindeki değişim, çadır kamp/karavan, tinyhouse benzeri ürünlerin nasıl şekillendiği, bu tatil ürünlerinde demografik yapının ortaya çıkarıldığı ve Covid-19’un etkisi ve değişiminin ortaya konulması hedeflenmiştir.

Metodoloji
Kişilerin kamp / karavan yaşam şekillerini, tercihlerini ve beklentilerini belirlemek amacıyla Mayıs-Haziran 2021 döneminde gerçekleştirilen araştırma kapsamında toplam kamp/karavan turizminden geçmiş 2 yıl içinde yararlanan ve gelecek 1 yıl içinde yararlanmayı düşünen toplam 1072 kişi ile görüşülmüştür.
Genel Sonuçlar

Araştırma sonuçlarına göre;
Covid-19 ile birlikte tatil tercihlerinde değişiklik olmuştur. Yurt içi tatil tercihinde %39 artış gözlenirken, yurt dışı tatil tercihinde %44 azalma görülmüştür.

Covid-19'un kamp yapma isteği üzerinde etkili olma oranı %54,1. En çok öne çıkan nedenler ise "Yasaklar/kapanmaların etkisi ile doğayla buluşma isteği” ve "Kalabalık olmayan/sosyal mesafeye uyan alanlar/kalabalıktan kaçma isteği" olarak belirtilmiştir.

Yaşanılan yerden çok uzaklaşmadan gidilebilecek tatil yerleri artık daha güvenli bulunmaktadır.

Yurt içi tatilin popülerliği artmaktadır. (Yurt içi tatil tercihi %39)

Araştırmaya göre yurt dışı tatil planı yapanların oranı %44, tatil planını son anda yapacakların oranı %45’tir.

Özel araçla tatile gitme tercihi ise 2020’de %51 iken bu oran 2021 yılında %72’ye yükselmiştir.

Tercih edilen tatil türleri sıralamasında “kamp/karavan” tatilinin; otel, ev/villa ve pansiyonun ardından 4’üncü sırada yer aldığı görülmektedir.

Kamp/Karavan Tatilindeki Gelişim Potansiyeli
Mevcut çadır kullanıcılarının %48.2’si kadar potansiyel çadır kullanıcısını varken bu oran karavan kullanıcıları için %63.1’dir. Buna göre sektördeki potansiyel artış %56.7’dir.

Kullanıcıların aksine potansiyel çadır kullanıcılarının kullanım alanı tercihi “Tesis” yerine “Yaban” olacaktır.

Kullanıcıların aksine potansiyel karavan kullanıcılarının kullanım alanı tercihi “Yaban”dır.

Potansiyel karavan kullanıcısının karavan tipi tercih oranları mevcut karavan kullanıcısı ile benzeşmektedir.

Mevcut ve potansiyel çadır kullanıcılarının kamp yapmaya başlamaları üzerindeki en etkili nedenler; “arkadaş etkisi” ve “uzun süredir istemeleri”dir. Kovid-19’un da potansiyel çadır kullanıcılarının kamp yapmaya başlaması konusunda etkisi yüksektir.

Seyahat / Tatil Alışkanlıkları
2020 yılında Türkiye’de kamp alanlarında konaklama yapılan geceleme sayısı yerli ve yabancı turist olmak üzere 221.807’dir. 27 AB ülkesinde 2019 yılında bu sayı 362 milyondur.

Potansiyel çadır ve kamp kullanıcıları mevcut kullanıcılara göre daha yüksek oranda “Doğa” seyahatlerini tercih etmektedir.

Potansiyel çadır kullanıcılarında “Rota Takip Etme” tercihi daha yüksektir.

Rota takip eden mevcut çadır kullanıcılarının %47,5’i gittikleri noktalarda geceleme sayısı 1-2 gün iken karavan kullanıcılarında 1-2 gün için bu oran %22,5’tir. Buna karşın rota takip eden karavan kullanıcılarının %23,9’u 2-3 günlük konaklama sürelerinde konaklamakta, çadırda bu oran %22,5 seviyesinde bulunmaktadır.

Rota takip etmek yerine “Bir Yere Giden” çadır ve karavan kullanıcılarının konaklama sürelerinde ise daha belirgin bir ayrışma yaşanmaktadır. Çadır kullanıcılarının %45,2’lük çoğunluğu 2-3 günlük kamplar tercih ederken karavan kullanıcılarının %37,5’i 15 günlük kamplar yapmaktadır. 

Bu veriler dikkate alındığında karavan kullanıcılarının genel olarak daha uzun tatillere çıktığı ortaya çıkmaktadır.

Çadır kullanıcılarında tek noktada yapılan harcama %15,9’luk bir kesimde 500 TL iken %14,5’lik bir kesim 2.000 TL harcadığını ifade etmektedir. %2 ile %6 arasında değişen oranlarda çadır kullanıcıları ise tek noktada 750 TL’den 4 bin TL ve üzerinde bir aralıkta harcama yaptıklarını beyan etmektedirler. Karavan kullanıcılarının ise %15,3’ü tek noktada 1.000 TL harcamaktadır. Karavan kullanıcıları arasında %2,8 ile %4 arasında değişen oranlarda farklı kullanıcı kesimleri ise tek noktada 1.000 TL ve 4.000 TL ve üzerinde bir aralıkta harcama yaptıklarını ifade etmektedir.

Çadır ve karavan kullanıcılarının kamp alanlarından beklentileri sıralamasında kamp alanının “Temiz Olması” %21,7 ile ilk sırada yer almaktadır. İkinci sırada %10,1 ile “Sessiz-Sakin-Huzurlu Olması” tercihi yer alırken “Su-Elektrik-Duş Gibi İmkanlara Sahip Olması” (%9,9) ve “Güvenli Olması” (%6) diğer en önemli beklentilerdir.

Özellikle beyaz yakalı kesimde giderek yaygınlaşan doğada küçük ev (tiny house) tercihinin kamp/karavan tatili üzerinde de etkili olduğu görülmektedir. Tiny House deneyimi öncesinde kamp/karavan tatili yapma isteği %33 seviyesinde iken bu oranın Tiny House deneyimi sonrasında %50’ye yükseldiği göze çarpmaktadır.

Araştırma sonuçlarından hareketle; ülkemizdeki kamp/karavan tatili olanaklarının gelişimi için ciddi bir potansiyel bulunduğu, bu potansiyeli gerçeğe dönüştürmek ve geliştirmek için altyapı konusundaki yatırımlarla birlikte bu alandaki tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin artırılmasının faydalı olabileceği değerlendirilebilir.